Hợp Đồng FIDIC là gì ? Các dạng hợp đồng FIDIC thông dụng hiện nay

Hợp đồng FIDIC được sử dụng phổ biến trong các hợp đồng xây dựng quốc tế trên thế giới. Vậy hợp đồng FIDIC có bao nhiêu loại và mỗi loại có đặc điểm gì ? Hãy cùng Intecovietnam tìm hiểu trong bài viết dưới đây.

Xem thêm bài viết: Chỉnh sửa mẫu Hợp đồng FIDIC như thế nào cho đúng?

Hợp đồng FIDIC là gì?

Hợp đồng FIDIC là các hợp đồng xây dựng được phát triển bởi Liên minh Quốc tế các Nhà thầu Xây dựng (FIDIC), một tổ chức quốc tế chuyên về lĩnh vực xây dựng. Tên đầy đủ của tiếng Pháp của FIDIC là “Fédération Internationale Des Ingénieurs-Conseils” (Liên minh Quốc tế các Kỹ sư Tư vấn). Hợp đồng này được coi là tiêu chuẩn và được sử dụng phổ biến trong các lĩnh vực xây dựng, kỹ thuật dành cho các dự án đầu tư quốc tế lớn nhỏ. Trong đó các bên tham gia đầu tư dự án có thể đến từ nhiều quốc gia khác nhau với các quốc tịch, ngôn ngữ, khu vực pháp lý khác nhau.

Các quy định trong hợp đồng sẽ làm rõ các mối quan hệ giữa các bên tham gia hợp đồng và phân chia các rủi ro giữa bên Nhà thầu và Chủ đầu tư. Các rủi ro sẽ được chia sẻ công bằng và áp dụng các nguyên tắc kiểm soát các rủi ro đó.

Hiện nay các, rất nhiều dự án xây dựng mà có yếu tố nước ngoài tại Việt Nam đều sử dụng mẫu hợp đồng FIDIC. FIDIC nổi tiếng và sử dụng rộng rãi bởi đây là hợp đồng chuẩn dành cho các dự án xây dụng dân dụng ngoài ra còn được rất nhiều ngân hàng trên thế giới tin cậy và sử dụng (“MDBs”). Tuy nhiên, vấn đề đặt ra là chúng ta sẽ tùy biến và chỉnh sửa hợp đồng này vào thực tế của dự án xây dựng tại Việt Nam như thế nào?

Việc soạn thảo hợp đồng FIDIC đòi hỏi kỹ năng cao và nhiều kinh nghiệm bởi những yếu tố đặc trưng riêng của loại hợp đồng này. Cụ thể, người dung không được phép chỉnh sửa phần chung (General condition – GC) của Hợp đồng mà chỉ có thể bổ sung các nội dung đàm phán vào phần điều khoản riêng (Paticular condtions – PC). Tuy nhiên, để có thể chỉnh sửa phần Điều khoản riêng, người Luật sư tư vấn cần hiểu và nắm chắc các quy định của FIDC trong cuốn tương ứng, nắm chắc các vấn đề liên quan đến kỹ thuật xây dựng, cũng như các thông lệ và thực tiễn của ngành, trên cơ sở đó bổ sung các điều khoản nhằm thay đổi Điều kiện chung một cách hợp lý, có cơ sở. FIDIC khuyến cáo các Luật sư chuyên gia giảm thiểu việc chỉnh sửa lại các hợp đồng FIDIC, và nếu có chỉnh sửa thì cần tuân thủ theo 05 nguyên tắc vàng (The FIDIC Golden Principle). Trên thực tiễn, có sự khác biệt khá lớn giữa quy định pháp luật Việt Nam và các quy định trong các mẫu hợp đồng FIDIC, nên làm thế nào để đảm bảo tính toàn vẹn của loại hợp đồng này, nhưng vẫn phản ánh được ý chí của các bên vào hợp đồng phù hợp với quy định pháp luật Việt Nam là một yêu cầu khó khan và phức tạp, đòi hỏi kĩ năng và kinh nghiệm chuyên sâu của Luật sư phụ trách.

Các loại hợp đồng FIDIC mới nhất

Hiện nay có rất nhiều loại hợp đồng FIDIC khác nhau để đáp ứng nhu cầu của các bên tham gia cùng dự án. Các loại FIDIC được phân chia theo màu sắc khác nhau tương ứng với các mô hình đầu tư và kỹ thuật khác nhau. Cụ thể như sau:

Sách xanh lá ( The Green Book)

Hợp đồng FIDIC Sách xanh lá phù hợp với các dự án có giá trị tương đối nhỏ ( thường các dự án có giá trị nhỏ hơn 500.000USD). Thời gian thi công ngắn hoặc là các công việc đơn giản chỉ mang tính chất lặp đi lặp lại.

Đặc điểm: hợp đồng màu xanh lá này là nhà thầu được phép thi công các công trình phù hợp với các thiết kế mà không cần phải quan tâm đến thiết kế đó là do chủ đầu tư, kiến trúc sư của nhà đầu tư, nhà tư vấn, nhà thầu thực hiện. Khi sử dụng hợp đồng này hàng tháng sẽ không có việc thanh toán hay đánh giá nào được đưa ra.

Sách đỏ ( The Red Book)

Hợp đồng sách đỏ được dùng trong các dự án cổ điển được thiết kế bởi chủ đầu tư. Đây là hợp đồng dự án có giá trị lớn cấu trúc công việc phức tạp hơn.

Đặc điểm hợp đồng sách đỏ là:

Nhà tư vấn (Engineer): Có nhiệm vụ quản lý hợp đồng và giám sát công việc thi công và xác nhận thanh toán.

Chủ đầu tư ( Employer): Có trách nhiệm với phần thiết kế. Chủ đầu tư sẽ được thông báo đầy đủ bởi nhà tư vấn và có quyền đưa ra các quyết định thay đổi trong dự án.

Nhà thầu (Contractor): Có thể thiết kế một phần trong dự án tuy nhiên không phải tất cả dự án, nhà thầu sẽ được thanh toán dựa trên số lượng công việc thực tế triển khai. Khoản thanh toán hợp đồng được xác định trên khối lượng công việc ước tính.

Sách hồng (The Pink Book)

Hợp đồng FIDIC sách hồng là sản phẩm phái sinh từ sách đỏ, sách hồng có đặc tính giống như sách đỏ là chủ đầu tư chịu trách nhiệm thiết kế còn nhà thầu sẽ được thanh toán trên khối lượng công việc thực tế thực hiện…

Đặc điểm hợp đồng sách hồng là được sử dụng trong các dự án do các ngân hàng phát triển đa phương (“MDBS”) tài trợ vốn. Do đó hợp đồng này thường được sử dụng trong các dự án cổ điển do chủ đầu tư thiết kế nhưng lại được các ngân hàng phát triển tài trờ vốn.

Sách vàng ( The Yellow Book)

Hợp đồng FIDIC sách vàng (Hợp đồng Xây lắp Dạng Thiết kế-Bao gồm) là một loại hợp đồng trọn gói cho các khoản thanh toán được thực hiện khi đạt được các mốc hoàn thành quan trọng do nhà tư vấn đưa ra.

Đặc điểm hợp đồng sách vàng là người tư vấn sẽ quản lý dự án, giám sát công trình và xác nhận thanh toán. Nhà thầu sẽ chịu sự lệ thuộc vào hoàn thành các tiến độ để giải ngân dự án thường được thanh toán một lần. Các dự án sử dụng sách vàng khi mà khi Chủ đầu tư yêu cầu Nhà thầu chịu trách nhiệm về việc thiết kế và thi công một phần hoặc toàn bộ dự án.

Sách bạc ( The Silver Book)

Hợp đồng FIDIC sách bạc ( là hợp đồng dự án trao tay EPC) được sử dụng trong các dự án điện và cơ sở hạ tầng tư nhân. Trong đó nhà thầu có trách nhiệm đảm nhận thiết kế và triển khai dự án. Những dự án này yêu cầu nhà thầu cần phải cung cấp đầy đủ các tiện ích cho chủ đầu tư ( Các tiện ích này sẵn sàng hoạt động vào lúc bàn giao). Nhà thầu sẽ phụ trách thiết kế, thanh toán và thanh toán thường được thực hiện duy nhất một lần.

Đặc điểm hợp đồng sách bạc là nhà thầu sẽ đảm nhận nhiều công việc và nhận nhiều rủi ro về mặt chi phí trong đó thời gian đầu tư xây dựng được xác định nghiêm ngặt và yêu cầu nhà thầu phải chịu trách nhiệm cao hơn trong việc thiết kế và thi công dự án. Sách bạc chỉ thích hợp với nhà thầu có nhiều kinh nghiệm đã quen thuộc với kỹ thuật quản lý rủi ro phức tạp.

Sách màu vàng kim loại ( hợp đồng DBO – Contract for Design, build and operate Project)

Hợp đồng sách vàng kim loại là loại hợp đồng DBO thiết kế thi công và vận hành do FIDIC soạn thảo nhằm hạn chế các rủi ro có thể xảy ra sau khi bàn giao dự án ( ví dụ như thiết kế không phù hợp, vật liệu kém chất lượng, tay nghề kém,..)

Hợp đồng DBO phù hợp với trường hợp là bên nhận chuyển giao dự án của chủ đầu tư cần phải cam kết bảo trì trong thời gian dài. Sự cam kết này rất quan trọng bên cạnh việc thiết kế và triển khai thi công.

Đặc điểm hợp đồng DBO là nhà thầu cần phải vận hành và bảo trì dự án được hoàn thiện dưới danh nghĩa chủ đầu tư trong một khoảng thời gian 20 năm từ này ban hành chứng chỉ vận hành cho đến khi xây dựng

hoàn thành dự án. Trong 20 năm chủ đầu tư cũng là chủ sở hữu của dự án nhà thầu sẽ vận hành dự án và chịu rủi ro phát sinh tuy nhiên sẽ không chịu các chi phí tài chỉnh của dự án và không phải đảm bảo sự thành công của dự án trong suốt thời gian dài.

Sách xanh dương ( The Blue Book)

Hợp đồng sách xanh dương là loại hợp đồng được dùng cho các dự án liên quan tới các công việc như nạo vét, cải tạo và xây dưng phụ trợ với một loạt các thoả thuận hành chính.

Đặc điểm hợp đồng FIDIC xanh dương là chủ đầu tư là người chịu trách nhiệm thiết kế và các phần quan trọng nhất của hợp đồng bao gồm mô tả các hoạt động của dự án, xác định chi tiết các thông số kỹ thuật, bản vẽ thiết kế công trình.

Sách trắng ( The White Book)

Hợp đồng FIDIC sách trắng là hợp đồng được sử dựng để chỉ định nhà tư vấn cung cấp các dịch vụ dành cho chủ đầu tư như nghiên cứu tính khả thi, thiết kế, hợp đồng quản lý và điều hành dự án.

Đặc điểm hợp đồng sách trắng thường được sử dụng khi xây dựng nên tảng thoả thuận giữa nhà tư vấn và chủ đầu tư khi mà việc xây dựng và thiết kế được phù hợp với một hợp đồng FIDIC nào khác.

Kết luận

Mỗi loại hợp đồng FIDIC có các điều khoản và điều kiện riêng biệt, nhưng chúng thường có những nguyên tắc chung để quản lý rủi ro, trách nhiệm và thanh toán trong quá trình thực hiện dự án xây dựng. Việc sử dụng các hợp đồng giúp tăng cường tính minh bạch và công bằng trong quá trình thực hiện các dự án xây dựng quy mô lớn. Để tư vấn và giải đáp các thắc mắc về hợp đồng vui lòng liên hệ ngay với Intecovietnam.

TRỤ SỞ CHÍNH:

Tầng 2, số 2, ngõ 21, đường Lê Văn Lương,
P.Nhân Chính, Q.Thanh Xuân, TP.Hà Nội.
Điện thoại: 02462513999
Email: hanoi@intecovietnam.vn